Wie Waddenzee zegt, zegt zeehond

‘Onze’ zeehonden
Niet veel mensen weten dat de zeehond het grootste roofdier van Nederland is. Een wolf is maximaal zo’n 80 kilo; een grijze zeehond haalt met gemak 200 kilo en soms wel 350 kilo. De grijze zeehond en de gewone zeehond zijn samen de twee soorten zeehonden die in ‘onze’ Waddenzee leven. Ze zijn er niet het hele jaar door, maar verplaatsen zich, binnen en buiten de Waddenzee. Zo lang er genoeg ruimte en voedsel voor ze is, zijn er zeehonden in de Waddenzee.

Het gaat goed met de zeehond
Mensen bemoeien zich graag met de natuur. Maar de zeehond wil juist zo veel mogelijk met rust gelaten worden. Als mens is het belangrijk om dat te respecteren en daarover te leren. Verstoring kan namelijk veroorzaken dat zeehonden wegtrekken. Andere redenen om te vertrekken zijn het afnemen van de bewegingsruimte of het voedselaanbod. Gelukkig gaat het goed met de zeehond in de Waddenzee. Van alle landen langs de Waddenzee heeft Nederland verreweg de meeste grijze zeehonden. Dat aantal is zelfs sterk aan het stijgen. Ook de populatie van de gewone zeehond is gezond: van deze soort wordt al zo’n zes jaar op een rij ongeveer hetzelfde aantal geteld. Het gaat zelfs zo goed, dat de zeehond van de ‘rode lijst’ met bedreigde diersoorten is gehaald. Maar dat betekent niet dat ons werk gedaan is.

Ecosysteem onder druk
Hoewel het op dit moment goed gaat met het grootste roofdier van de Waddenzee, zijn er veel signalen die ons leren dat het gehele ecosysteem van de Wadden onder druk staat. Het stijgen van de temperatuur van het zeewater, het dalen van de bodem en de aanwezigheid van plastics en andere chemische verontreiniging zorgen voor vele kleine en grotere veranderingen, die op de lange termijn het voortbestaan van de Waddenzee in gevaar brengen. Gelukkig wordt er veel onderzoek gedaan naar verstoring van de ecologie en ook naar manieren om het tij te keren. Het Werelderfgoedcentrum wil mensen inspireren om bij te dragen aan de omslag naar een gezondere toekomst voor de Wadden.

Verhuizing naar Lauwersoog
Naast het doen van onderzoek naar de ecologie van de Wadden en de manier waarop zeehonden hier deel van uitmaken, houdt het Zeehondencentrum zijn belangrijke rol in zorg voor zeehonden die in nood zijn, voorlichting en tegen onnodig ingrijpen. Hiermee kan het Zeehondencentrum bezoekers blijven betrekken en inspireren bij de fantastische Waddenzee.

“De zeehond staat aan de top van voedselpiramide de zeehond heeft geen natuurlijke vijand in het Waddenzeegebied. De mens is eigenlijk de enige bedreiging waar de zeehond mee te maken heeft. Alles wat in het Waddengebied gebeurt, daar heeft de zeehond direct mee te maken of krijgt het binnen via de vis die ze eten. Als mens maken we grotendeels op dezelfde manier gebruik van de Waddenzee en ook wij eten de vis. Door de coronacrisis is het voor mensen steeds duidelijker geworden dat alles met elkaar samenhangt. We leven in een tijd waarbij de invloed van de mens op de plek waar wij mogen wonen enorm is. We kunnen daar ontzettend veel invloed op uitoefenen en ik vind als mens, dat je daarin iets te doen hebt. Dat is wat mij persoonlijk drijft. En ik prijs me gelukkig dat het bij een steeds grotere schare mensen ook aanslaat. Ik hoop van harte dat we met het Werelderfgoedcentrum zo veel mogelijk harten kunnen raken met ons verhaal. De zeehond kan daar een hele belangrijke verhalenverteller in zijn. Maar er zijn nog zo veel meer mooie verhalen te vertellen.”

Niek Kuizenga
Directeur van Zeehondencentrum Pieterburen
en initiatiefnemer van het Werelderfgoedcentrum Waddenzee.